Wat is CAPEX (Capital Expenditures)?
CAPEX staat voor Capital Expenditures, of in het Nederlands: kapitaaluitgaven of investeringsuitgaven. Het gaat hierbij om uitgaven van een onderneming voor de aanschaf, verbetering of uitbreiding van duurzame bedrijfsmiddelen, zoals gebouwen, machines, voertuigen of hardware. Deze uitgaven leveren waarde op over meerdere jaren en worden daarom niet direct als kosten geboekt, maar geactiveerd op de balans.
Wat valt onder CAPEX?
Voorbeelden van investeringen die als CAPEX worden geclassificeerd zijn:
- Aanschaf van bedrijfspanden of grond
- Investeringen in machines of productielijnen
- IT-hardware, zoals servers, laptops of netwerkapparatuur
- Grote softwarelicenties of systemen met een meerjarige looptijd
- Renovaties of uitbreidingen aan bestaande gebouwen
CAPEX wordt op de balans opgenomen als een actief, en afgeschreven over de verwachte levensduur van het activum. Hierdoor beïnvloeden deze uitgaven de winst- en verliesrekening pas over een langere periode.
Voorbeeld van CAPEX in de praktijk
Stel dat een bedrijf een nieuwe server aanschaft voor €10.000 met een verwachte levensduur van 5 jaar. Deze uitgave wordt geactiveerd en vervolgens ieder jaar afgeschreven met €2.000 (eventueel gecorrigeerd voor een restwaarde). Zo wordt de impact op de winst gespreid.
Het verschil tussen CAPEX en OPEX
De tegenhanger van CAPEX is OPEX, wat staat voor Operational Expenditures ofwel operationele kosten. Dit zijn kosten die direct in de winst- en verliesrekening komen, zoals huur, lonen, onderhoud, verbruiksmaterialen of energieverbruik.
Een handig voorbeeld om het verschil te verduidelijken:
- De aanschaf van een printer is CAPEX (duurzaam actief).
- De kosten voor inkt, papier en onderhoud zijn OPEX.
Waarom is CAPEX belangrijk?
CAPEX is een belangrijke indicator van groei en investeringsstrategie binnen een onderneming. Hoge CAPEX-uitgaven kunnen wijzen op uitbreidingsplannen of technologische vernieuwing. Tegelijkertijd betekent het ook een hogere belasting van de kasstromen, waardoor bedrijven een goede afweging moeten maken.
Boekhoudkundige verwerking van CAPEX
In een online boekhoudprogramma zoals Asperion wordt CAPEX automatisch verwerkt volgens de juiste boekhoudregels. De investering wordt op de balans gezet, aan de juiste activagroep toegewezen en afschrijvingstabellen worden automatisch toegepast. Zo behoud je overzicht over je activa en toekomstige afschrijvingen.
Veelgestelde vragen over CAPEX
Wat betekent CAPEX?
CAPEX staat voor Capital Expenditures en verwijst naar investeringsuitgaven die bestemd zijn voor duurzame activa, zoals gebouwen, machines of IT-middelen.
Wat is het verschil tussen CAPEX en OPEX?
CAPEX betreft investeringen in activa die op de balans komen en over meerdere jaren worden afgeschreven.
OPEX zijn terugkerende operationele kosten die direct in de winst- en verliesrekening worden opgenomen.
Is software CAPEX of OPEX?
Dat hangt af van het type software. Aankoop van langdurige softwarelicenties of maatwerksoftware kan onder CAPEX vallen.
Abonnementen op SaaS-diensten vallen meestal onder OPEX.
Waarom wordt CAPEX geactiveerd?
Omdat de investering waarde oplevert over meerdere jaren, wordt CAPEX geactiveerd op de balans en over de gebruiksduur afgeschreven.
Zo wordt de winst beter gespreid over de jaren waarin het activum waarde toevoegt.
Hoe verwerk je CAPEX in de boekhouding?
CAPEX wordt geboekt als activa op de balans. Vervolgens wordt jaarlijks een deel afgeschreven op basis van de verwachte levensduur.
Online boekhoudprogramma’s zoals Asperion helpen dit automatisch te registreren.